کد مطلب:25754 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:15

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

خداوند تبارك و تعاليَ با حضرت موسيغ چگونه صحبت ميفرمود؟

كلامي كه خداي سبحان به خود نسبت داده، منزّه از صوت و لفظ و اعتبار است و براي آن كه روشن شود كه مقصود از كلام خداوند چيست، بايد نخست معناي كلمه را در قرآن بيابيم. كلمه، در لغت عرب، به معناي آن است كه چيزي، نهان را آشكار كند و از پنهان خبر دهد، و اگر هم در عرف، به كلمات، كلمه ميگويند، براي اين است كه آن چه در باطن و ضمير آدمي نهان است، را آشكار ميسازد.(جوادي آملي عبداللّه، تفسير موضوعي قرآن مجيد، ج 1 (قرآن در قرآن)، ص 58، مركز نشر اسرأ، بهار 78.)

بر اين اساس، همة موجودات، كلام خداوند هستند، زيرا هر موجودي، آيت و نشانة حقّ بوده و غيب را نشان ميدهد و نهان را آشكار ميسازد، و بزرگترين كلمة خداوند، انسان كامل است كه به بهترين وجه ميتواند خالق خويش را نشان دهد.

پس خداوند بر سه گونه كلمات را ايجاد ميكند، يا در لباس وجود عقلاني، مثل عقل يا در لباس وجود مادّي و جسماني، مثل همة موجودات مادّي و يا در لباس الفاظ و عبارات.(صدرالمتألهين، محمد بن ابراهيم، الشواهد الربوبية، ص 94، ترجمه دكتر جواد مصلح، انتشارات سروش، 1375.)

در مورد موضوع اصلي سؤال ميتوان گفت: خداوند با موسيغ سخن ميگفت و به همين جهت لقب كليم اللّه به او داده شده است، چگونگي اين گفت و گو به اين ترتيب بود كه موسيغ صدايي را از درخت شنيد البته آن صدا، صداي فيزيكي و مادّي نبود، زيرا اگر چنين بود، اولاً بايد هر شنوندهاي آن را بشنود و ثانياً بايد از يك جهت خاص ميبود، در حالي كه اولاً ديگران نميتوانستند بشنوند و ثانياً در روايات آمده است كه موساي كليمغ از شش جهت صدا را ميشنيد، ولي در عين حال احساس ميكرد كه از ناحية درخت است.(جوادي آملي عبداللّه، تفسير موضوعي قرآن مجيد، ج 1، (قرآن در قرآن)، ص 51، مركز نشر اسرأ، بهار 78.)

در حديثي از امام ابي الحسن علي بن موسي الرضا7 آمده است: خداوند با موسيغ سخن ميگفت و موسيغ كلام الهي را ميشنيد، از بالا و پايين و راست و چپ و پشت سر و جلوي رو، زيرا كه خداوند ـ عزّ و جلّ ـ آن را در درخت ايجاد كرده و سپس آن صدا را پراكنده نمود و موسي آن را از همة جهات ميشنيد.(العروسي الحويزي، الشيخ جمعة، تفسير نور الثقلين، ج 1، ص 573، موسسة اسماعيليان، 1373، قم.) امام عليدر خطبة 186 نهج البلاغه ميفرمايد: خداوند هر چه را بخواهد ايجاد كند، ميگويد: باش، آن چيز ايجاد ميگردد، امّا نه با صدايي كه در گوش فرو رود و نه با بانگي كه شنيده شود، بلكه كلام خداوند، همان ايجاد او است.(شهيدي، سيد جعفر، ترجمه نهج البلاغه، ص 201، انتشارات آموزش انقلاب اسلامي، 1373.)

پس، از آن جا كه خداوند متعال، منزه از اين است كه داراي ابزار جسماني براي سخن گفتن باشد و او برتر از اين است كه داراي دهان، لب، زبان و... باشد. سخن گفتن او با موسيغ، به معناي ايجاد معاني در لباس وجود الفاظ و عبارات است; يعني خداوند از درخت، صوت و لفظ ايجاد كرد و موسي آن ها را شنيد و گاهي نيز اين امواج صوتي را در كوه طور ميشنيد.